lunes, 28 de febrero de 2011

Δημοσθένης (2)

Δημοσθένης, Υπέρ της Ροδίων Ελευθερίας 1-4

Ο Δημοσθένης στο προοίμιο του λόγου του προσπαθεί, σε ένα πρώτο επίπδεο, από τη μια πλευρά, να αντιμετωπίσει την πολιτική που είχε εισηγηθεί στους Αθηναίους ο Εύβουλος, δηλαδή να αποφύγει η Αθήνα να συμμετάσχει σε εκστρατείες, παρά μόνο αν αυτό ήταν απολύτως απαραίτητο ή θίγονταν ζωτικά της συμφέροντα.
Από την άλλη, επιχειρεί να αντιμετωπίσει την οργή και την χαιρεκακία των Αθηναίων εξαιτίας της αποστασίας των Ροδίων από την Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία (βλ.χάρτη)και της ατυχούς για αυτούς έκβασης του Συμμαχικού Πολέμου, κατάσταση την οποία ασφαλώς ο πολιτικός αντίπαλος του Δημοσθένη εκμεταλλευόταν.
Ξεκινά τον λόγο του τονίζοντας τη σημασία του θέματος για το οποίο συσκέπτεται η εκκλησία του δήμου και καταφεύγει στον κοινό τόπο της παρρησίας, ζητώντας να μην εξοργιστεί κανείς μαζί του, καθώς δεν θα διστάσει να εκθέσει ελεύθερα τις απόψεις του. Χρησιμοποιεί έναν άλλο κοινό τόπο, αυτόν της αντίθεσης έργων και λόγων, προεξοφλώντας στο επίπεδο των λόγων τη συμφωνία του ακροατηρίου του και λέγοντας ότι το πρόβλημά του δεν είναι να πείσει τους Αθηναίους για το σωστό και το συμφέρον αλλά να τους ωθήσει στο να το αναλάβουν δράση και να το κάνουν πράξη (1). Παράλληλα, προβάλλει την ύβριν των Ροδίων ως λόγο της αποστασίας συμφωνώντας με τον τρόπο αυτό με το κοινό αίσθημα (2).
Από την άλλη μεριά, φροντίζει να αναδείξει τόσο τη στάση του Μαύσωλου (βλ. εικόνα) που εξαπάτησε τους Ρόδιους, όσο και τη στάση των Χίων και των Βυζαντίων που αποδείχθηκαν αναξιόπιστοι σύμμαχοί τους (3), ανοίγοντας έτσι ένα πεδίο δράσης για την Αθήνα, αν θελήσει τώρα η πόλη να εκμεταλλευτεί τη "θεόσταλτη ευκαιρία", το γεγονός δηλαδή ότι οι Ρόδιοι καταφεύγουν για βοήθεια στην πόλη εναντίον της οποίας στράφηκαν στον Συμμαχικό Πόλεμο. Κατά τον Δημοσθένη θα πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία αυτή για τους εξής λόγους:
α. η Αθήνα, βοηθώντας τους όντως αναξιόπιστους Ρόδιους, θα απαλλαγεί από τις άδικες κατηγορίες και συκοφαντίες για αυταρχική συμπεριφορά στο πλαίσιο της Β' Αθηναϊκής συμμαχίας (2)
β. η πόλη, υιοθετώντας τη μεγαλόψυχη αυτή στάση, θα αποκτήσει την ειλικρινή εύνοια των πόλεων και θα εμφανιστεί ως προστάτιδά τους (4).
Με λίγα λόγια, αν η Αθήνα βοηθήσει τους Ρόδιους, θα ωφεληθεί μακροπρόθεσμα ως προς τις συμμαχίες που θα θελήσει συνάψει και θα αποκαταστήσει το γόητρο, το κύρος και την αξιοπιστία της ανάμεσα στους συμμάχους της. Θα αποκτήσει ένα "νέο πρόσωπο" στην εξωτερική της πολιτική.

Βαγγέλης (B' Λυκείου)

sábado, 26 de febrero de 2011

Ο γάμος στην αρχαία Ρώμη

Οι Ρωμαίοι παντρεύονταν στην ηλικία περίπου των 14 χρόνων, ενώ οι Ρωμαίες στην ηλικία των 12. Σκοπός του γάμου ήταν η απόκτηση απογόνων. Τα ρωμαϊκά έθιμα του γάμου έχουν επιβιώσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό στις νεοελληνικές παραδόσεις και στο πλαίσιο της χριστιανικής γαμήλιας τελετής.
Κατά τον αρραβώνα ο νέος έδινε στην κοπέλα ένα δακτυλίδι που το φορούσε στον παράμεσο του αριστερού χεριού, καθώς και άλλα δώρα, τα οποία επιστρέφονταν αν για κάποιο λόγο δεν πήγαινε καλά ο αρραβώνας, όπως γίνεται και σήμερα στην Ελλάδα. Οι γάμοι γίνονταν στις αρχές του καλοκαιριού, τον Ιούνιο. Πριν από το γάμο της η κοπέλα αφιέρωνε τα παιχνίδια της και τα παιδικά της ρούχα στους θεούς, όπως γινόταν και στην αρχαία Αθήνα.
Η τελετή του γάμου γινόταν το πρωί. Η νύφη ήταν ειδικά χτενισμένη για την περίσταση (tutulus ονομαζόταν το χτένισμά της), καλυμένη με πορτοκαλί πέπλο (flammeum) και ντυμένη με άσπρο ρούχο (tunica recta)δεμένη με κόμπο (nodus herculeus), τον οποίο θα έλυνε ο γαμπρός. Μια γυναίκα, η παράνυμφος (pronuba), ένωνε το δεξί χέρι της νύφης με το δεξί χέρι του γαμπρού (dextarum iunctio). Η χειραψία αυτή γίνεται και σήμερα στον ορθόδοξο θρησκευτικό γάμο στην Ελλάδα. Μετά υπέγραφαν το συμβόλαιο που αφορούσε την προίκα και απήγγειλαν λόγους με τους οποίους επικυρώνονταν ο γάμος: "Ubi tu Gaius, ego Gaia". Ακολουθούσε συμπόσιο και προσφορά συνήθως γλυκών στον Δία. Το υπόλοιπο γλύκισμα το έτρωγαν η νύφη και ο γαμπρός. Μετά όλοι συνόδευαν τους νεόνυμφους στο σπίτι του γαμπρού όπως γινόταν και στην αρχαία Αθήνα. Τη νύφη συνόδευαν στο νέο της σπίτι τρία νεαρά αγόρια. Τα δύο την κρατούσαν από το χέρι, ενώ το τρίτο, το οποίο βάδιζε μπροστά τους, κρατούσε μιαν αναμένη λαμπάδα (spina alba) από την εστία του πατρικού της σπιτιού. Όταν έφταναν στο σπίτι, τη λαμπάδα αυτή την πετούσαν στους καλεσμένους και όποιος την έπιανε θεωρούσαν πως θα ζήσει πολλά χρόνια. Οι καλεσμένοι το έραιναν το ζευγάρι με καρύδια, όπως εμείς σήμερα πετάμε ρύζι στη γαμήλια τελετή στην εκκλησία. Στο σπίτι του γαμπρού η νύφη άλειφε με λάδι και λίπος τους παραστάδες της πόρτας και τους στεφάνωνε με μαλλί. Ο γαμπρός συνήθως σήκωνε τη νύφη στα χέρια του προκειμένου να διασχίσει το κατώφλι του σπιτιού. Στο υπνοδωμάτιο έστρωναν μαζί με τη νύφη το κρεβάτι η παράνυμφος, η οποία θα έπρεπε να έχει παντρευτεί μία μόνο φορά.
Μετά τον γάμο τους, οι γυναίκες ήταν υπεύθυνες για τις οικιακές εργασίες και την ανατροφή των παιδιών τους. Διέθεταν όμως και ελεύθερο χρόνο κατά τον οποίο μπορούσαν να παρακολουθούν δημόσια θεάματα και να πηγαίνουν στα λουτρά. Μπορούσαν επίσης να πάρουν μέρος σε συμπόσια μαζί με τους άντρες τους. Ήταν, όπως βλέπουμε, περισσότερο ελεύθερες από ό,τι οι αρχαίες Αθηναίες.
Ένας γάμος μπορούσε να διαλυθεί με διαζύγιο, το οποίο παραχωρούνταν μετά από κοινή απόφαση και των δύο συζύγων. Η προίκα επιστρεφόταν στη γυναίκα αλλά τη φροντίδα των παιδιών την αναλάμβανε ο πατέρας. Το διαζύγιο τις περισσότερες φορές ήταν συνέπεια διάπραξης μοιχείας. Η μοιχεία αποτελούσε, σύμφωνα με νόμο του 18 π.Χ., δημόσιο έγκλημα.

Γιώργος (Α' Λυκείου)

martes, 22 de febrero de 2011

Alumnas y alumnos de Poio

Muchas gracias a los alumnos de 4º A por su carta.

Muchas gracias a los alumnos de 1º de Bachillerato por sus mensajes.

Me han hecho mucha ilusión.

En un mes y pico volveremos a trabajar juntos en el blog.

lunes, 21 de febrero de 2011

sábado, 12 de febrero de 2011

Vitoria de Samotracia en azul

The Victory of Samothrace (1962)
Yves Klein (Niza, 1928 -Paris, 1962)

Esta é unha Vitoria de Samotracia do século XX, moi pequena comparada coa de mármore de comezo do século II a. C. (Νίκη της Σαμοθράκης), pero máis luminosa que aquela do Museo do Louvre (Paris). A escultura fotografada está exposta no Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía (MNCARS).
O azul co que luce é azul Yves Klein, cor que está rexistrada e patentada.

Linguarum Comparatio - work in progress

jueves, 10 de febrero de 2011

Lucretia, uxor Collatini

Ο Ταρκύνιος ο Υπερήφανος (Tarquinius Superbus), ο τελευταίος βασιλιάς της ετρουσκικής δυναστείας της Ρώμης, ανέβηκε στον θρόνο χάρη στην αδίστακτη Τυλλία, κόρη του προηγούμενου βασιλιά Σέρβιου Τύλλιου. Μια φορά, κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας, οι γιοι του και ο εξάδελφός τους, Ταρκύνιος Κολλατίνος (Tarquinius Collatinus), έβαλαν στοίχημα για το ποια σύζυγος συμπεριφερόταν με κοσμιότητα κατά την απουσία τους.

Rembrandt (1664), National Gallery of Art, Washington,D.C.

Έτσι επέστρεψαν στη Ρώμη για να το διαπιστώσουν οι ίδιοι. Τελικά διαπίστωσαν πως μόνο η γυναίκα του Κολλατίνου, η Λουκρητία (Lucretia), ξενυχτούσε δουλεύοντας στον αργαλειό σαν την Πηνελόπη.

S. Botticelli, περ. 1500

Ο Κολλατίνος κέρδισε το στοίχημα αλλά ο Σέξτος άρχισε να ενδιαφέρεται για τη γυναίκα του εξαδέλφου του. Μια μέρα κατόρθωσε να τη βιάσει απειλώντας την πως θα σκηνοθετούσε έτσι τον φόνο της ώστε να φανεί πως εκείνη απάτησε τον άντρα της με έναν δούλο και αυτός τους τιμώρησε.

Τισιανός, 1571

Η Λουκρητία, απελπισμένη, αποκάλυψε στον άντρα της, τον πατέρα της και τον Ιούνιο Βρούτο τι συνέβη και μην αντέχοντας την ατίμωση, αυτοκτόνησε με μαχαίρι. Ο Βρούτος ξεσήκωσε τον λαό και εκδίωξε τον βασιλιά Ταρκύνιο. Ο λαός εξέλεξε στη συνέχεια δύο υπάτους και έθεσε τέλος στο καθεστώς της βασιλείας. Ο Ταρκύνιος δολοφονήθηκε και η Τυλλία έφυγε από τη Ρώμη μέσα στην περιφρόνηση.
Την ιστορία αυτή την αναφέρει ο Τίτος Λίβιος (Titus Livius) στο έργο του Ab Urbe Condita.

Μαργεντίνα (Β' Λυκείου)
Βαγγέλης (Β' Λυκείου)